ذلت به معنای خواری است و ذلیل کسی است که عزت خویش را نادیده گیرد و رفتاری دور از شان و مقام و منزلت انجام دهد.
اما در روابط خانوادگی با توجه به این که مبنای اسلامی و قرآنی در ایجاد و بقای آن، بر پایه احسان و نیکوکاری گذاشته شده است، و عشق و محبت عناصر پیوند دهنده زن و شوهر می باشد، برخی این گونه رفتارها را به دور از مقام و شان مردی دانسته و گذشت و عفو و پذیرش مدیریت محیط خانه را مصداقی از زن ذلیلی دانسته اند. این در حالی است که اگر بخواهیم، زن ذلیلی واقعی را تفسیر و تبیین کنیم می بایست گفت که آن عبارت از رفتارهایی است که بنیاد خانواده را سست می کند و زمینه را برای خروج هر یک از طرفین به سوی فجور و تعدی و تجاوز به حقوق دیگری ، فراهم می آورد.
اگر هدف از ایجاد خانه و خانواده دست یابی به آرامش است که هست، باید پذیرفت که بی احسان و گذشت و عفو چنین امری شدنی نیست. در برخی از خانواده ها زنان از توانایی عقلی و مدیریت بهتر و قوی تری برخوردار می باشند و می بایست در این مسیر او را مدیریت بخشید و سخنان عقلانی و عقلایی وی را ملاک عمل قرار داد.

اما از آن جایی که احساسات و عواطف در زنان قوی تر است کم تر به مسایل عقلانی و عقلایی توجه می کنند از این رو، در بسیاری از موارد این مرد است که می بایست مدیریت خانه و خانواده را به دست گیرد. بر این پایه، می توان گفت که هم مردسالاری و هم زن سالاری امری کلی نیست و می بایست بر اساس شرایط و مقتضیات حکم کرد. در حقیقت در مدیریت هر چیزی اصل همان شایسته سالاری است. البته اصل نخست چنان که قرآن بیان می دارد آن است که مردان بهتر می توانند مدیریت کلان اقتصادی و امور دیگر خانواده را به دست گیرند و بر پایه عقلانیت ( ما عبد به الرحمن و اکتسب به الجنان) در مسیر کمالی خود و خانواده عمل و حرکت کنند؛ زیرا شرایط فیزیکی و ضعف عواطف و احساسات به ایشان توان آن را می دهد که ضمن حفظ حریم خانه و خانواده از هر گونه تعرضات عرضی و مالی و جانی، بر اساس عقل تصمیم گیری کنند و این مساله در حوزه بیرون از خانواده و معاملات اقتصادی کلان خود را بروز و ظهور می دهد.

البته وجود زنانی موفق در حوزه امور بیرون از خانه و مسایل اقتصادی کلان دلیل نمی شود تا آن را معیار قرار داده نسبت به همه زنان تعمیم و گسترش داد ، چنان که نمی شود اصل شایسته سالاری مرد برای این امور را کلی دانست؛ زیرا مردانی نیز هستند که نسبت به همسر خویش اگر سنجیده شوند، مردانی احساسی و عاطفی هستند و در امور عقلانی و عقلی کم تر رشد یافته اند. همان گونه که وجود زنی چون فاطمه زهرا(س) نمی تواند ملاک کلی برای حکمی کلی باشد، وجود چنین مردانی عاطفی و احساسی نیز نمی تواند ملاک برای داوری قرار گیرد.
به هر حال اگر مردی بی توجه به توانایی ها همسر و یا خودش در مسیری غیر از هدف و مقصد و مقصود خانواده و اصول تشکیلی آن گام بر دارد می توان گفت زن ذلیل است و اجازه داده است که زنی به دور از شایستگی مدیریت خانه و خانواده را در دست گیرد و خانه را به سو ی آشوب و بحران های روحی و روانی و تکاملی سوق دهد.

اصولا کسانی که از اعتماد به نفس قوی برخوردار نیستند دچار بحران هویتی شده و نمی توانند مسئولیت های خویش را به درستی انجام دهند.

این دسته افراد حتی برای زنانی که نقش زن سالاری را به عهده می گیرند غیر قابل قبول و پذیرش هستند و زنانی که اقدام به مدیریت می کنند و خود برخی از رفتارهایی مردسالارانه را به نمایش می گذارند از این مساله رنج می برند که چرا همسر وی نمی تواند مسئولیت مردی خویش را به درستی انجام دهد و مسئولیت خویش را به دوش طرف مقابل می افکند؟

البته هستند زنانی که خوی مردانگی داشته و نسبت به همسر خویش از اعتماد به نفس بیش تری برخوردارند و توانایی های بیش تری از جهت ذاتی و یا اکستابی دارند و بهتر می توانندحتی امور اقتصادی بیرون خانه را بگردانند. این ضعف و سستی در برخی از مردان برای انجام مسئولیت های خویش و نیز توانایی همسر در انجام آن موجب می شود که نقش های گاهی جا به جا شود و مساله زن ذلیلی پدید آید.

به سخن دیگر دو نوع زن ذلیلی را می توان تصویر و ترسیم کرد: زن ذلیلی توهمی که به سبب رفتارهای عاطفی و احسانی از سوی مردان برای حفظ کرامت و حرمت خانواده انجام می گیرد و زن ذلیلی واقعی که به سبب ناتوانی مرد در انجام مسئولیت های خود و قدرت و توانایی زن در انجام مسئولیت های زندگی بروز و ظهور می کند.

به نظر می رسد که زن ذلیلی واقعی نوعی اختلال در انجام مسئولیت ها از سوی یک عضو خانواده تحقق می یابد و اگر مرد به درستی از انجام مسئولیت های خویش بر آید چنین حالتی پیش نمی آید.

برای تصحیح بینش و نگرش مردم نسبت به این رفتار و داوری اجتماعی بهتر آن است که هر یک از زن و شوهر نسبت به یک دیگر سنجیده شوند؛ زیرا اگر همین مرد در کنار زنی دیگر قرار گیرد شاید از نظر عاطفی قوی تر باشد و از نظر مدیریتی سست عنصرتر جلوه کند؛ در حالی که در کنار همسر خویش مردی قوی و با اراده و مدیری موفق نشان می دهد. بنابراین نمی توان با توجه به خصوصیات و روحیات خود حکمی را نسبت به خانواده دیگری داشت. بنابراین داوری را می بایست به دور از این ملاک ها و معیارها انجام داد و به خود همسران و توانایی های شخصی آنان مراجعه کرد.

پس نمی توان گفت که مدیریت یافتن زنی به معنای زن ذلیلی است و مدیریت داشتن مردان به معنای اقتدار و عزت است؛ زیرا اگر عزت و اقتداری نتواند مدیریت شایسته پدید آورد و اهداف خانه و خانواده را تحقق بخشد،عزتی پوچ و بیهوده است.